رفتار شناسی زنبور عسل
چون زنبورعسل در شرایط طبیعی در داخل حفره ها، سوراخ ها و پناهگاه های تاریک لانه درست می کند، بیشتر فعالیت های این حشره بریا انسان ناشناخته باقی مانده بود.
خوشبختانه با ابداع کندوی شیشه ای را مطالعه رفتاری این حشره برای محققین هموار گشت و بسیاری از سوالات که مطرح بود پاسخ دهند. رفتارهای از نظیر رفتارهای زیر:
۱ – رفتار غارت (Robbing)
معمولاً این رفتار در فصل کاهش جریان شهد( اواخر تابستان) یا بعد از برداشت محصول رخ می دهد. اگر در زنبورستان کندوهای زنبور عسل با قدرت های متفاوت وجود داشته باشند ، کندوی قوی به غارت کندوی ضعیف تحریک می شود؛ این رفتار در انتقال بیماری ها بسیارمؤثر است
۲ – رفتار تهویه (Fanning)
این رفتار در دو حالت انجام می شود :
برای تنظیم درجه حرارت
برای پخش فرومون که مهم ترین آن « فرومون نازانف» است.
۳ – رفتار دفاع (Patrolling)
دفاع زنبور عمدتاً برای محافظت از کلنی است. این رفتار حتی در زنبورهای تنها که زندگی اجتماعی ندارند نیز دیده می شود. تعداد زنبورهایی که از کلنی دفاع می کنند درهر فصل متغیّراست و با جریان شهد رابطه ای مستقیم دارد. هر چه جریان شهد بیشترباشد زنبور بیشتر به آن سرگرم می شود و رفتار تهاجمی کمتری خواهد داشت. زنبورعسل حداکثر تا فاصله ۱۴۰متر از کندو ،از خود رفتار دفاعی نشان می دهد .
در حالت دفاعی ، ماده ای به نام «ایزوفنیل استات» نقش دارد. وقتی این ماده از نیش و ضمائم آن خارج شود در محیط پخش می شود. سایر کارگرها را تحریک می کند که نیش بزنند. حوزه تأثیراین ماده در فاصله ی یک تا ده متری اطراف کلنی است.
۴ – رفتار ترشح موم
این رفتار برای ساختن شان های کلنی است. به منظور مدیریت و جهت دادن به این رفتار زنبور عسل در موقع مناسب به کلنی پایه مومی می دهند. به موقع دادن پایه مومی به کلنی از وحشی بافی قاب ها جلوگیری می کند ودر بازدهی زنبورداری تأثیر مثبت دارد. هر کلنی قوی معمولاً سالانه تا ۴۰۰ گرم موم تولید می کند.
